Wat is de ‘Nervus Vagus’ eigenlijk?
De Nervus Vagus, geen vage zenuw maar ook wel de ‘zwervende zenuw’ genoemd, is een zeer belangrijke en complexe hersenzenuw. De Nervus Vagus loopt van de hersenen naar de darmen en is de belangrijkste communicatieroute tussen deze twee organen. Daarnaast kent het heel veel zijvertakkingen naar andere organen, zoals je hart, longen en maag.
Ik noem de Nervus Vagus ook wel de emotionele snelweg in ons lichaam, de verbinding tussen denken en voelen.
Als er file ontstaat op deze ‘snelweg’, door chronische stress, angst of niet verwerkte trauma’s, kunnen emoties niet goed doorstromen en kan de Nervus Vagus niet goed zijn werk doen door overprikkeling of zelfs beschadiging. Er ontstaat disbalans.
Hierdoor kun je op emotioneel, mentaal of fysiek gebied klachten gaan ontwikkelen en uiteindelijk ook ziek worden.
Omdat deze zenuw een cruciale rol heeft in hoe je slaapt, hoe het met jouw immuunsysteem gesteld is, hoe je hartslag is, hoe je spijsvertering en jouw hormoonhuishouding werkt en in zijn totaliteit hoe jij je voelt, wil ik eerst een stapje terug gaan om kort uit te leggen hoe ons zenuwstelsel in elkaar zit en welke rol de Nervus Vagus daarin heeft. En hoe jij deze belangrijke zenuw daarbij kunt helpen, op een eenvoudige en effectieve wijze.
Hoe zit jouw zenuwstelsel in elkaar?
Probeer het vooral niet te onthouden, maar een korte uitleg kan je helpen om ‘t grotere plaatje te kunnen begrijpen.
Ons zenuwstelsel bestaat uit het centrale en perifere zenuwstelsel, waarbij het centrale zenuwstelsel je hersenen en je ruggenmerg betreft en het perifere zenuwstelsel de verbinding tussen dat centrale zenuwstelsel en de spieren en organen omvat.
Het perifere zenuwstelsel kunnen we vervolgens opdelen in het somatische zenuwstelsel, waar het gaat om processen waar we invloed op hebben zoals bewegen en praten en het autonome zenuwstelsel, waar het gaat over processen die voornamelijk automatisch werken zoals je hartslag, spijsvertering en je ademhaling.
Maar de ademhaling is gelijk de uitzondering: ondanks dat dit een merendeels automatisch proces is kunnen we hier ook direct invloed op uitoefenen. Hier kom ik zo nog uitgebreid op terug.
Het autonome zenuwstelsel
Eerst de focus op autonome zenuwstelsel, die we nog iets verder kunnen onderverdelen, in het para-sympatisch, sympathisch en enterisch zenuwstelsel.
Het enterisch zenuwstelsel bevindt zich in de darmwand en werkt geheel zelfstandig, maar wordt wel beïnvloed door het parasympatisch en sympatisch zenuwstelsel. Het is ons onderbewustzijn. In ons onderbewustzijn liggen veel dingen opgeslagen waar je niet meer over na hoeft te denken, maar wat je ooit geleerd hebt. Zoals fietsen en praten. Maar ook (traumatische) ervaringen die je hebt meegemaakt en die je hebben gevormd, dingen vanuit je opvoeding en jouw normen en waarden.
Het sympatisch zenuwstelsel wordt geactiveerd als we in actie komen en noemen we ook wel het gaspedaal in de figuurlijke zin. Dit zenuwstelsel kent de vecht/vlucht-modus. Dit heeft invloed op de psoas-spier: een grote spier die zich in het onderste deel van je bovenlichaam bevindt, ook wel ‘de spier van de ziel’ genoemd. Ook hier liggen onverwerkte trauma’s en emoties op celniveau opgeslagen.
Hier zal ik binnenkort een apart blog over schrijven.
Het para-sympatisch zenuwstelsel en de Nervus Vagus
Het para-sympatisch zenuwstelsel wordt geactiveerd door de Nervus Vagus en zorgt voor de rustmodus en de modus waarin de spijsvertering zijn werk kan doen. De ‘rest & digest’ modus.
Er is een continue balans nodig tussen het para-sympatische en sympatische deel: we kunnen niet altijd in actie zijn, maar we kunnen ook niet altijd in de ruststand zijn. Als je veel stress ervaart, onder constante druk staat, veel in je hoofd bezig bent en onverwerkte emoties en trauma’s hebt, is de Nervus Vagus overprikkeld en functioneert niet goed meer. Er is dus geen sprake van balans, je komt in de overlevingsstand. Het gevolg is dat je hartslag verhoogd wordt met hartkloppingen en een opgejaagd gevoel tot gevolg, je bloeddruk kan stijgen, je ademhaling wordt sneller, te hoog en oppervlakkig en je spijsvertering komt op een lager pitje te staan. De psoas is constant aangespannen en zorgt voor rug- en nekklachten. Constante stress en fysieke klachten zorgen weer voor een slechte nachtrust, wat weer voor piekeren zorgt enzovoort. Het vicieuze cirkeltje is rond...
Cirkel doorbreken
Hoe kun je deze negatieve cirkel doorbreken? Het ligt eraan wat de omstandigheden zijn, welke klachten je ervaart en hoelang dit al speelt op welke wijze je dit kunt doen, maar ik kan je daarbij helpen.
In de therapieën (BRTT® en TRB ®) die ik geef, werken we op het autonome zenuwstelsel. Met de Psoas, de Nervus vagus en met het onderbewustzijn.
Dat wil zeggen dat er een complete reset mogelijk is van jouw autonome zenuwstelsel en dus jouw mentale, emotionele en fysieke gezondheid.
Jij bent altijd zelf de sleutel, maar ik kan je op weg helpen en coachen tijdens dit proces.
Wat kun je zelf doen om de Nervus Vagus te ontspannen?
Zoals ik al even eerder aanstipte: de ademhaling is de enige binnen het autonome zenuwstelsel dat ook bewust te beïnvloeden is. Door effectief adem te halen, oefen je direct positieve invloed uit op jouw gezondheid! Jouw ademhaling is jouw krachtigste geneesmiddel, waarvan het effect ontzettend wordt onderschat. De meeste mensen zitten (onbewust)te hoog in hun ademhaling, halen te oppervlakkig en te vaak adem, met alle gevolgen voor de algehele gezondheid. Als je ademhaling rustig is, gaat je hartslag omlaag en heeft dit direct effect op de Nervus Vagus.
Wanneer je begint met eens 5 minuten per dag bewust adem te halen, zal je zien dat jij je er gedurende de dag steeds vaker van bewust wordt hoe je ademt en hoe dit daarmee verandert.
Ga rustig zitten, sluit je ogen als je dat prettig vindt en leg je handen op je buik. Adem dan door je neus in vanuit je buik en voel hoe deze zich uitzet. Wanneer je uitademt, doe dit dan door de neus en probeer de uitademing langer te laten zijn dan de inademing. Bijvoorbeeld 4 tellen in, en 8 tellen uit.
Zo simpel kan het zijn...
Wat kun je nog meer zelf doen?
Je kunt een snelle reset doen van de Nervus Vagus. Deze eenvoudige oefening deel ik graag met je. Doe deze oefening voor het opstaan, voor je gaat slapen, achter je laptop of zo vaak als je eraan denkt. Klik hier om deze te downloaden.
Daarnaast activeer je de NV door:
· zingen of neuriën
· dansen en lachen
· goed voor je darmen te zorgen (slik bv een pro-biotica)
· masseren van de Nervus Vagus, waar deze fysiek voelbaar is. Wanneer je je nek naar 1 kant draait, voel je een gewricht links en rechts vanuit het midden van je hals uitsteken waarlangs de Nervus Vagus loopt.
· Yin Yoga
· meditatie
· gecontroleerde blootstelling aan koude/koud douchen gedurende 1 minuut (bouw dit langzaam op en doe dit bij chronische ziekten, hartaandoeningen of andere medische klachten of twijfel altijd in overleg met jouw behandelend arts!)
Loop je al langer met klachten rond, zowel emotioneel, mentaal evenals onverklaarbare fysieke klachten? Neem dan contact met mij op zodat we samen kunnen kijken naar een voor jou passende aanpak. Ik help jou graag
Comments